World Environment Day

 

🌍 A Poem for World Environment Day 🌍

Today we stand beneath a sky so blue,

A mirror of our mind’s own hue—

For every poison in the air we breathe

Begins as thoughts that pollute beneath.

In India, the Earth is not just land—

She’s Bhoomi Devi, by devotion grand.

We worship the Peepal, the Banyan too,

For every tree is sacred, true.

Wildlife, too, is part of the song,

From ant to elephant, they all belong.

The Sun (Surya), giver of light and life,

The Moon (Chandra), who soothes the night’s strife—

We bow to them, in reverence deep,

For their cosmic dance, our souls to keep.

The Vedas sing of Earth as mother dear,

Prithvi Sukta’s voice so clear—

“Supporter of life, protector of seeds,

Nurture her roots, respect her needs.”

In Vishnu Purana’s lines we find—

“Harms none, but loves all life in kind.”

From the Quran’s wisdom flows—

Balance (Mizan) where creation grows—

“Do not corrupt the earth,” it pleads,

Guard her rivers, forests, and reeds.

In the Bible, too, the call is plain—

“Do not defile the land,” a warning’s refrain.

And Sikhism’s song of nature’s worth—

Says rivers, trees, and hills have birth

In the same divine flame that lights us all—

Unity in diversity, heed the call.

For World Environment Day let’s pledge to see—

That saving the world starts inside of me.

Not just filters and fences and fancy machines,

But hearts that know what clean truly means.

Pollution prevention is wisdom’s art,

To start with the mind, to do our part—

Stop waste at the source, reuse, reduce—

Recycle, repair, refuse the misuse.

Education that opens eyes to care,

Not just facts, but compassion to share—

To see that forests breathe our breath,

Wildlife sings of life and death—

A dance of balance, delicate, pure,

Each creature a thread in nature’s cure.

“Forests are the lungs of our land,” FDR once wrote,

“Purifying air,” a visionary’s note—

In every tree, a life that stands,

Guarding soil and sky and lands.

Sustainable development’s song,

Says science and soul both belong—

Economics that counts the real cost,

Not just profit, but what is lost

When rivers run dry and soil grows thin,

When skies grow dark from the fires within.

Climate change is the mirror we face,

A reflection of greed’s relentless chase—

But hope remains in every seed,

In every hand that plants and feeds—

In every mind that dares to see—

Pollution begins inside of me.

So let this day not just be—

A token speech or a single tree—

But a vow to grow in heart and mind,

To leave no poison of any kind—

And walk the Earth with humble grace,

Protecting home, our shared space.

For from One flows all that’s here—

In Vedas’ chant, it’s crystal clear:

From one, to two, to three, to eight,

Each step reveals our sacred fate—

That God is One, in all and each,

Within our reach, within our speech.

🌍 विश्व पर्यावरण दिवस पर कविता 🌍

आज हम एक नील गगन के तले खड़े हैं,

जो हमारे मन की गहराई को दर्शाता है।

क्योंकि हर वह ज़हर जो हवा में घुलता है,

वह हमारे विचारों से ही उपजता है।

भारत में धरती केवल भूमि नहीं है—

वह भूमि देवी है, हमारी पूजा का विषय।

पीपल, बरगद, सब पूज्य हैं यहाँ,

हर पेड़ पवित्र है, प्रकृति का वरदान।

वन्यजीव भी हमारे गीत का हिस्सा हैं,

चींटी से हाथी तक, सब एक जैसे पवित्र हैं।

सूर्य देव, जो हमें रोशनी और जीवन देते हैं,

चंद्रमा, जो रात्रि में शांति का संदेश लाते हैं—

हम उन्हें नमन करते हैं, श्रद्धा से भरे,

उनके ब्रह्मांडीय नृत्य में, जीवन के सूत्र गुँथे।

वेदों में धरती माँ का सुंदर गुणगान है,

‘पृथ्वी सूक्त’ की वाणी में संदेश महान है—

“वह जीवन की आधारशिला है,

बीजों की रक्षक, उसका सम्मान करो।”

विष्णु पुराण भी यही कहता है—

“किसी को हानि मत पहुँचाओ,

सबको प्रेम दो।”

क़ुरान भी संदेश देता है—

“पृथ्वी पर संतुलन बनाओ,”—

“धरती को भ्रष्ट मत करो,”

नदियों, वनों, वनस्पतियों को संजो।

बाइबिल की वाणी भी यही कहती है—

“धरती को अपवित्र मत करो।”

सिख धर्म में प्रकृति का आदर,

नदी, पेड़, पहाड़ भी पूज्य स्वर।

सभी धर्मों का एक ही गीत—

एक ही आग में जलते हैं सब जीव।

विश्व पर्यावरण दिवस पर हम यह संकल्प लें—

कि दुनिया को बचाना,

हमारे भीतर से शुरू होता है।

सिर्फ़ मशीनों, फ़िल्टरों, और दवाइयों से नहीं,

बल्कि दिलों से जो सचमुच स्वच्छ होते हैं।

प्रदूषण की रोकथाम, समझदारी का कार्य है,

मन से शुरुआत कर, हमें निभाना है।

उत्पादन से पहले अपशिष्ट को रोकना सीखें,

पुनः प्रयोग, मरम्मत, पुनर्चक्रण को अपनाएँ।

शिक्षा से आँखें खोलें, देखभाल सिखाएँ,

सिर्फ़ तथ्य नहीं, संवेदना भी जगाएँ।

वन हमें साँस देते हैं,

वन्यजीव जीवन का गीत गाते हैं—

संयम का नृत्य, नाजुक और कोमल,

हर जीव प्रकृति की चिकित्सा में योगदान।

“वन हमारे देश के फेफड़े हैं,”

एफ़डीआर ने कहा था,

“हवा को शुद्ध करते हैं,”

उनके शब्दों में भविष्य था।

हर पेड़, एक जीवन खड़ा—

मिट्टी, आकाश और पृथ्वी का प्रहरी बना।

संवहनीय विकास का मंत्र यही कहता है—

विज्ञान और आत्मा साथ चलते हैं।

वास्तविक क़ीमत को भी मापो,

सिर्फ़ मुनाफ़ा नहीं,

बल्कि जब नदियाँ सूख जाएँ,

मिट्टी बंजर हो जाए—

और आकाश में धुआँ छा जाए।

जलवायु परिवर्तन,

हमारे लालच का दर्पण है—

पर हर बीज में आशा है,

हर हाथ में, जो पौध लगाता है।

हर मन में, जो देखने का साहस रखता है—

कि प्रदूषण की शुरुआत मेरे अंदर है।

तो इस दिन को केवल भाषण का दिन न बनाओ,

एक पौधा लगाकर मत रुक जाओ।

बल्कि यह संकल्प लो कि मन और आत्मा में भी—

कोई भी ज़हर न पनपने दो।

धरती पर नम्रता से चलो,

घर की तरह इसकी रक्षा करो।

क्योंकि एक से ही सब कुछ जन्मा है—

वेदों में यह रहस्य उजागर है:

एक से दो, दो से तीन, तीन से आठ,

हर क़दम पर हमारे भाग्य का पाठ—

ईश्वर एक है, सब में एक है,

हमारे भीतर भी, हमारे शब्दों में भी।

🌿🌞 तो आइए, भीतर से दुनिया को साफ़ करें—

विश्व पर्यावरण दिवस पर,

हम खुद से बदलाव शुरू करें—

पेड़ों, वन्यजीवों, सूर्य, चंद्रमा के संग—

प्रकृति के गीत में सम्मिलित हो हम।

धर्मों और विज्ञान के संगम से,

धरती को और स्वयं को बचाएँ। 🌎🌳

🌍 உலக சுற்றுச்சூழல் தினக் கவிதை 🌍

இன்று நாம்கூடி நிற்கும் இந்த நெடிய வானம்

எங்கள் உள்ளத்தின் ஆழத்தை பிரதிபலிக்கிறது.

ஏனெனில் பாழாக்கும் கழிவுகள் எல்லாம்,

அவை நாம் சிந்தனையில் உற்பத்தியாகின்றன.

இந்தியாவில், பூமி தாயாகும்;

அவள் எங்கள் வழிபாட்டு பொருள்.

ஆலமரம், அனைத்தும் புனிதம்,

ஒவ்வொரு மரமும் உயிரின் பரிசு.

விலங்குகளும் இயற்கையின் ஆளுமை;

எறும்பு முதல் யானை வரை அனைத்தும் தேவன் எனக் கருதுவோம்.

சூரியன், வாழ்வின் ஒளிக்கதிர்,

சந்திரன், இரவின் அமைதியைக் கொண்டு வரும்.

அவர்களுக்கு நாம் அஞ்சலி செலுத்துகிறோம்,

அவர்கள் நடனத்தில் பிரபஞ்சத்தின் ரகசியம் உள்ளது.

வேதங்களில் பூமித்தாயின் பெருமை சொன்னார்கள்,

“பிரிதிவி ஸூக்தம்” அவளின் புகழை போற்றும்—

“அவள் வாழ்க்கையின் ஆதாரம்,

அவளுக்கு மதிப்பளி; அவள் உயிரின் தாய்.”

விஷ்ணு புராணம் அவையே சொல்கிறது—

“எவரையும் காயப்படுத்தாதே,

அனைவருக்கும் அன்பு செலுத்து.”

குர்ஆனும் சொல்கிறது—

“பூமியில் சமநிலை காக்கவும்,

அவளை அழிக்காதே,”

ஆறு, காடு, செடிகள், அனைத்தையும் பாதுகாக்கவும்.

பைபிளும் “பூமியை களங்கப்படுத்தாதே” எனக் கூறுகிறது.

சிக்ஹ் மதமும் இயற்கையை மதிக்கும்,

நதி, மரம், மலையும் தேவன் என ஏற்கும்.

அனைத்து மதங்களும் ஒரே உண்மை சொல்கின்றன—

அனைத்து உயிர்களும் ஒரே தீயில் உருகுகின்றன.

உலக சுற்றுச்சூழல் தினத்தில் நாம் உறுதி எடுக்கும்,

இந்த உலகத்தை காப்பாற்றும் பணி

நம் உள்ளத்திலிருந்து துவங்கும் என்று.

இரும்பு, தொழில், மருந்து அனைத்திலும் அல்ல,

மாறாக, நம் உள்ளத்தின் தூய்மையில்.

மாசுக்கட்டுப்பாடு புத்திசாலித்தனமான செயல்தான்,

மனசிலிருந்து தான் ஆரம்பமாக வேண்டும்.

கழிவுகளைத் தடுக்கவும், மறுசுழற்சி கற்றுக்கொள்ளவும்.

புனர்வினியோகம், பழுது பார்ப்பு,

மீண்டும் பயன்படுத்தும் கலை வளர்க்கவும்.

அறிவூட்டும் கல்வி விதை விட்டு,

உணர்வு தூண்டிக் கற்பிக்கவும்.

காடுகள் நமக்குச் சுவாசம் தருகின்றன,

விலங்குகள் இயற்கையின் பாடலைப் பாடுகின்றன.

ஒவ்வொரு உயிரும் இயற்கையின் மருத்துவர்,

அவர்கள் இல்லாமல் இயற்கை நோயாளி.

“காடுகள் நம் தேசத்தின் மூச்சுக்குழாய்,”

என்று எஃப்.டி.ஆர். சொன்னார்—

“அவை காற்றை சுத்திகரிக்கின்றன,”

அவரது வார்த்தைகளில் எதிர்காலம் இருந்தது.

ஒவ்வொரு மரமும் உயிரின் காவலன்,

மண், வான், பூமியை பாதுகாக்கின்றது.

தற்காலிக வளர்ச்சி என்றால்—

அறிவியல், ஆன்மிகம் ஒன்றாகும்.

உண்மையான மதிப்பைக் கணக்கிடவும்—

பணம் மட்டுமல்ல,

ஆற்றுகள் வற்றியதும்,

மண் வரண்டு விட்டதும்,

ஆகாயம் புகைமயமாய்க் காணும் போது.

காலநிலை மாற்றம்

நம் பேராசையின் பிரதிபலிப்பு.

ஆனால் ஒவ்வொரு விதையிலும் நம்பிக்கை உண்டு,

ஒவ்வொரு கையிலும் நம்பிக்கை உண்டு—

புதர்கள் நட்டு இயற்கையை வளர்க்கும்.

ஒவ்வொரு மனத்திலும்,

“மாசு என்னுள் துவங்குகிறது”

என்று உணரும் போது மாற்றம் ஏற்படும்.

இன்றைய தினம், சொற்பொழிவு மட்டும் அல்ல,

ஒரு மரம் நடு என்றும் நிற்காதே.

மாறாக, உன் உள்ளத்தையும் சுத்தமாக்கும்,

அந்த நச்சை வெளியேறும் முன் அழித்து விடு.

பூமியில் பணிவு பூண்டு நட,

இவளுக்கு மதிப்பளித்து பாதுகாக்கவும்.

ஏனெனில் ஒருவனில் அனைத்தும் பிறக்கின்றன—

வேதங்களின் உண்மை இது:

ஒருவனிலிருந்து இரண்டு,

இரண்டிலிருந்து மூன்று,

மூன்றிலிருந்து எட்டு.

ஒவ்வொரு படியும் நம் பயணத்தின் பாடம்—

இறைவன் ஒருவன்,

அவன் அனைத்திலும், நம் உள்ளத்திலும், நம் மொழியிலும் இருக்கிறான்.

🌿🌞 அதனால், உலக சுற்றுச்சூழல் தினத்தில்,

நாம் உள்ளம் சுத்தம் செய்வோம்—

மரங்களும், விலங்குகளும்,

சூரியன், சந்திரனும்

இயற்கையுடன் இசையோடு இசைவாக நடப்போம்.

மதங்களின் குரல்களையும்,

அறிவியல் சிந்தனையையும் இணைத்து,

பூமியையும் நம்மையும் பாதுகாப்போம்! 🌎🌳

⸻

🌿🌞 Let’s heal the world from the inside out—

For World Environment Day, let’s turn about—

With trees and wildlife, Sun and Moon,

Let’s honor nature’s sacred tune.

With wisdom from faiths and science combined,

May we save the Earth, and ourselves, in kind. 🌎🌳

🌍 

“Nature is not just our home; it is the breath of life itself. Let’s protect our forests, wildlife, and oceans with compassion and consciousness. This World Environment Day, let’s walk the talk, not just with end-of-pipe solutions but with true sustainable living. 🌱🌳”

🌿 

“प्रकृति केवल हमारा घर नहीं, जीवन की साँस है। चलिए इस विश्व पर्यावरण दिवस पर जंगलों, वन्यजीवों और महासागरों की रक्षा के लिए प्रेम और जागरूकता के साथ एकजुट हों। न केवल तकनीकी समाधानों से, बल्कि सच्चे सतत विकास से पर्यावरण की सुरक्षा करें। 🌳🌱”

🌳 

“இயற்கை நமது வீடு மட்டுமல்ல, அது நம் உயிரின் மூச்சும். இந்த உலக சுற்றுச்சூழல் தினத்தில் காடுகள், வனவிலங்குகள், கடல்களின் பாதுகாப்புக்கு அக்கறையுடன் இணைந்து செயல்படுவோம். தொழில்நுட்பம் மட்டுமல்லாமல், உண்மையான நிலைத்த வளர்ச்சியின் மூலம் இயற்கையை காப்பாற்றுவோம். 🌱🌳”. 

🌍 

#WorldEnvironmentDay #SustainableLiving #ProtectNature #EcoFriendly #Forests #Wildlife #ConsciousLiving #ClimateChange #SaveOurPlanet #EnvironmentMatters

🌿 

#विश्वपर्यावरणदिवस #हराभरा #प्रकृति #वन्यजीवन #जंगल #स्वच्छजीवन #पर्यावरणसुरक्षा #जलवायुपरिवर्तन #धरतीकोबचाओ #सततविकास

🌳 

#உலகசுற்றுச்சூழல்தினம் #பசுமை #இயற்கை #காடுகள் #வனவிலங்கு #சுற்றுச்சூழல்பாதுகாப்பு #நிலைத்தஉள்நிலை #புவிநலன்

Podcast:

https://www.swellcast.com/t/O1UnEcDDJk1LFoq